به گزارش سایت مجله هنرهای تجسمی به نقل از صبا محمد روحالامین، مدیر هنری سیزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم ۱۰۰، در کارنامه هنری خود ضمن طراحی پوستر و لوگوی بسیاری از فیلمهای سینمایی، سابقه مدیریت هنری در جشنوارههای مختلف از جمله جشنواره فیلم فجر، جشنواره فیلم کوتاه تهران، فیلم وحدت و… را نیز بر عهده داشته است.
مدیریت هنری سیزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم ۱۰۰ و طراحی پوستر این جشنواره که چندی پیش رونمایی شد و در فضای رسانهای مورد توجه قرار گرفت، تازه ترین تجربه محمد روحالامین در این عرصه است. به همین بهانه با او گفتگویی درباره اهمیت و نقش مدیریت هنری در جشنواره های سینمایی و چگونگی طراحی پوستر جشنواره فیلم ۱۰۰ شده که در ادامه میخوانید:
اهمیت و کارکرد مدیر هنری در جشنواره چیست و کار مدیر هنری در برگزاری جشنواره و ویترین بیرونی جشنواره چگونه نمود پیدا میکند؟
اگر بحث را به «ویترین» ارجاع دهیم، همه حرف همین است، یعنی آن دوره از جشنواره چه شکل و نگاهی دارد و در دید مخاطبانش به چه شکلی قرار است دیده شود و با چه شخصیتی معرفی میشود؛ اینها در کار مدیر هنری نمود پیدا میکند و همه اینها به فراخور زمانه خودش اهمیت پیدا می کند. اینکه جشنواره در چه تاریخی دارد برگزار می شود و آن تاریخ متاثر از چه رویدادها و چه اتفاقات و چه اشکال فرمی از اطرافش است، مثلا در دوره ای که با رسانه های جدید آشنا نشده بودیم احتمالا نحوه برگزاری جشنواره به یک شکلی بوده، امروز شکلش متفاوت است. از سوی دیگر ما برای طراحی هنری و طراحی ویترین و یونیفرم جشنواره متاثر از شرایط روز هستیم. اهمیت کار مدیر هنری دقیقا از این بابت است که در نگاه مخاطب چقدر جذابیت ایجاد میکند و چطور جشنواره را به آنها معرفی میکند.
به عنوان مدیر هنری برای جشنواره فیلم ۱۰۰ چه رویکرد خاصی را پیش گرفتید؟
آنچه که اولین بار در ذهن من به عنوان مهمترین سند ذهنی در پرداخت به جشنواره ۱۰۰ تاثیر داشت، آوانگارد، پیشرو و جوانانه بودن جشنواره بود؛ هم به دلیل سن و سال برگزاری آن، هم به دلیل مینیمال بودن آثاری که در آن ارائه می شود، یعنی همانطور که شرکت کننده های این جشنواره باید آثار ۱۰۰ ثانیه ای و کمتر ارائه کنند، این رویکرد در شکل آثار گرافیکی و فرم هنری جشنواره هم تاثیر گذاشت. موضوع مهمتر از نگاه من این بود که در ذهن مخاطب اثر بگذارم طوری که او این دوره از جشنواره را فراموش نکند. در حقیقت نگاه جاه طلبانه طراح باید این باشد که یک شکلی از کار را ارائه دهد که منحصر به آن دوره و یونیک باشد. اینها مجموعه ای از اطلاعاتی بود که به عنوان طراح در معرض آن قرار گرفتم و باید کاری ارائه می کردم که همه این موارد را تامین کند.
با گذشت دو هفته از رونمایی از پوستر این جشنواره فکر می کنید به هدفی که برای اثرگذاری در ذهن مخاطب داشتید، رسیدید؟
فکر می کنم رسیدم. در این زمان کوتاه پس از رونمایی واکنش های مخاطبان بیش از اینکه منتقدانه باشد، اظهار لطف بوده است و به این نکته اشاره داشتند که پوستر این دوره خاص است و دیده می شود، هم به دلیل کانسپتی که در دست ها و چشمها وجود دارد و هم به دلیل رنگ غالب پوستر.
افرادی که با طراحی های شما در حوزه سینما آشنایی دارند، معمولا پوسترهایی از شما دیدهاند که ترکیبی از خط و طراحی است اما در پوستر جشنواره ۱۰۰ به کلی نوشته و خط را حذف و یا بسیار ریز کرده اید. این اتفاق دلیل خاصی داشت؟
بخش مهمی از کار طراحی پوستر فیلم، به نام فیلم برمی گردد و در حقیقت عنوان فیلم شالوده مهمی از پوستر آن است و کنار تصاویر فیلم یکدیگر را کامل میکنند. ولی در پوستر جشنواره فیلم ۱۰۰ سعی کردم نوشته را حذف کنم و تصویر به مثابه نوشته عمل کند و در اینجا ما یک عدد می بینیم که نوشته است اما با تصویر ساخته شده است. اینکه یک طراح بتواند کاری را در آن شکلی که فکر می کند درست است، انجام دهد، اتفاق مهمی است که فکر می کنم این کاری که من اخیرا انجام دادم یکی از مصادیقش باشد.
از رویکرد و نگاهتان در طراحی پوستر جشنواره سیزدهم بگویید و اینکه از ابتدا که این سفارش را دریافت کردید، چه پروسه ای طی شده است و سعی کردید طراحی را به کدام سمت ببرید؟
وقتی ما با دوستانی که کار را سفارش می دهند، گفتگو می کنیم منویات و افکارشان را به صورت خام ارائه می کنند و بنده یا همکارانم سعی می کنیم که در حد توانمان آن را عملی کنیم و به شکل گرافیک دربیاوریم، یعنی یک کتاب و محتوایش می شود طرح پوستر یک کتاب یا یک فیلم و محتوایش می شود پوستر فیلم. در این راستا رسالت یک جشنواره و محتوای آن نیز می تواند طرح پوستر یک جشنواره باشد. نگاه ما در این دوره این بود که این جشنواره نسبت به جشنواره های دیگری که برگزار می شوند، جشنواره جوانی است و جامعه هدفش هم جامعه افراد جوانی هستند که برای رسانه های خاصی که سکوهای خاصی برای ارائه فیلم های یک دقیقه ای و تا ۱۰۰ ثانیه دارند، فیلم های ۱۰۰ ثانیه ای می سازند. اینها همه چیزهایی است که به عنوان اطلاعات اولیه سفارش داده می شود و روی طراحی پوستر تاثیر دارند.
در طراحی پوستر و گرافیک این دوره دنبال بازطراحی بخشی از هویت پیشین جشنواره بودید یا توجه به مورد خاصی که مثلا در دوره های قبل کمتر به آن توجه شده است؟-
من خیلی سابقه دوره های قبل را ندیدم ولی سعی کردم این دوره یک دوره جدید و یک نقطه شروع دوباره ای برای جشنواره فیلم ۱۰۰ باشد. سعی کردم این کار را در سینما هم انجام دهم یعنی نگاهی را وارد کنم که اهمیت این جشنواره حداقل در بخش هنری از این نقطه دوباره شروع شود. همانطور که در جشنواره فیلم فجر مدام نسبت به مدیریت هنری سادهانگاری و افول کردیم، در جشنواره فیلم ۱۰۰ این اتفاق نیفتد و سعی کردیم به نقطه صفر نرسیم، یعنی نبض کار را برگردانیم به حالت عادی تا دوباره اهمیت این موضوع برای همه واضح شود که هر جشنواره سینمایی یا هنری که برگزار می شود، موضوع هنری اش هم اهمیت دارد و باید احیا شود، بنابراین خیلی تلاش کردم که هم در نگاه مخاطبان جشنواره که جوانان هستند یک نگاه دیگری ایجاد کنم و هم در سفارش دهنده ها و مسئولان برگزاری جشنواره.
امسال بخش های مستند و انیمیشن نیز به جشنواره فیلم ۱۰۰ اضافه شده است آیا ممکن است به عنوان مثال اجرای همین کار را هم با یک طراحی غیرواقعی ببینیم؟
نیتش را داریم که این کار انجام شود اما اینکه در چه مقطعی و به چه شکلی رخ دهد، هنوز مشخص نیست.
در ادامه و در طول برگزاری جشنواره هم آیا این الگوی ایجاز را دنبال خواهید کرد؟
حتما. من خودم شخصا به فضای موجز خیلی علقه دارم و فکر می کنم باید کم حرف زد ولی رسا و دقیق صحبت کرد. کلمه شیک و کلمه جذاب، اینها کلماتی هستند که در ذهن من هستند برای اینکه در ذهن مخاطب تاثیر بگذارم. اینکه در فضای مثلا نشست خبری یا آن کارگاه خاص یا مثلا افتتاحیه و اختتامیه و حتی سالنی که تماشاگران می خواهند فیلم را ببینند این فضا در ذهنشان باشد و به مخاطب سینما و جشنواره شخصیت بدهد اتفاقی است که در ادامه هم حتما لحاظ خواهد شد.