سیدمسعود شجاعی طباطبایی دبیر بخش کارتون و کاریکاتور چهاردهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر درباره نحوه برگزاری این رویداد گفت: به همان اندازه که نیاز داریم هنرمندان در شاخههای مختلف توانمندیهایشان را در جشنواره فجر ارائه کنند، به همان اندازه به نگاه جدی به هنر بینرشتهای و هنر معاصر نیاز داریم، زیرا در این بخش اتفاق ویژهای میافتد که تعامل هنرمند با مخاطب است. در بسیاری از کشورهای دنیا این تعامل مورد توجه قرار گرفته و گفته میشود که مخاطب اثر هنری باید از حالت خاص جدا شده و به مخاطب عام و همه مردم تبدیل شود.
وی با اشاره به بینال ونیز گفت: به دلیل جذابیتهای ویژهای که این دوسالانه دارد، مردم سراسر دنیا برای دیدن آن میروند و برگزاری این بینال توانسته است در دنیای کنونی یک اعتبار ویژه برای شهر ونیز ایجاد کند. کار بزرگی که انجام میشود این است که در سراسر شهر و فضاهای عمومی آثار هنری در معرض دید هستند و تنها به مخاطب خاص برای آثار هنری توجه نمیشود.
شجاعی طباطبایی ادامه داد:در کشور ما وقتی دوسالانهها به طور منظم برگزار نمیشود چه فضایی برای هنرمند وجود دارد که بتواند توانمندیهای خود را نمایش دهد؟ اگر جشنواره فجر با دیدگاه هنر معاصر برگزار شود عملاً بعضی شاخهها مانند کارتون و کاریکاتور حذف میشود و این درحالی است که دوسالانه کاریکاتور نیز چند سالی است که برگزار نشده. بنابراین به همان اندازه که به رویکرد معاصر نیاز داریم باید فضایی برای ارائه آثار همه رشتههای هنری نیز باشد.
وی با بیان اینکه حل شدن بعضی از مشکلات میتواند جشنواره هنرهای تجسمی فجر را به مقصدی برساند که نیاز داریم، توضیح داد: یکی از نکات مهم این است که بدانیم هدف ما از برگزاری جشنواره چیست؟ آیا برگزار میشود که صرفاً تعدادی از هنرمندان آثار خود را برای مخاطب خاص در فضای مشخص نمایش دهند و بعد همه چیز تمام شود؟ یک اتفاق مرسوم در جشنوارههای دنیا این است که بعد از پایان جشنواره، ارتباط و تعامل با هنرمندان ادامه پیدا میکند تا بتوانند با آنها به نتایج خوبی برسند.
شجاعی طباطبایی ادامه داد: نکته دوم این است که ببینیم چه اتفاق خاص و ویژهای در این جشنواره میافتد. آیا تا به حال آرشیو و بانک اطلاعاتی هنرمندان ایجاد شده است که نمونه کارهایشان، صفحات مجازی و سایتهایشان ثبت شود و راهی برای ارتباط مخاطب با هنرمند ایجاد شود؟ در رشتههای مختلف و به ویژه رشتههایی مثل تصویرسازی، گرافیک و... که با سفارش دهنده ارتباط دارند، وقتی کار هنرمند دیده میشود، باید بستری فراهم شود تا آثار او در معرض دید قرار بگیرد و شرایطی فراهم شود که راهی برای حل معیشت هنرمند ایجاد شود. متأسفانه این مسائل همیشه مغفول مانده و از سوی هیچ ارگانی کاری انجام نشده است.
این هنرمند ادامه داد: در حوزه تجسمی هنرمندان حرفهای داریم که در جشنواره شرکت نمیکنند و غالباً جوانهایی که دوست دارند دیده شوند در این رویداد شرکت میکنند. اما باید پیشکسوتانی که در هر رشته داریم هم مطرح شوند و کارشان در کنار جوانها قرار گیرد تا جشنواره بازخورد خوبی داشته باشد.
شجاعی طباطبایی افزود: نکته دیگر درباره خروجی جشنواره این است که آیا صرفاً میخواهیم عدهای جوان آثارشان را مدتی محدود در جایی به نمایش بگذارند و بعد همه چیز تمام شود؟ یکی از دغدغههای ما این است که کاش آثار محدود به یک نمایشگاه خاص نباشد. آقای نجابتی پیشنهادی مطرح کرده بود مبنی بر اینکه منتخبی از آثار را در فضای عمومی شهر نمایش دهیم تا این آثار توسط همه مردم دیده شود. حتی خوب است که بعضی از آنها تبدیل به محصولاتی شوند که وارد زندگی مردم شود.
این کاریکاتوریست ادامه داد: به نظر من جشنواره هنرهای تجسمی فجر باید آثار هنرمندان را به فروش بگذارد. مشکل ما این است که هنر از زندگی مردم دور شده است، اما باید آثار جشنواره در معرض فروش قرار گیرد تا چرخهای ایجاد شود و به اقتصاد هنر ورود کنیم. جشنواره هنرهای تجسمی فجر بستر مناسبی است که مجموعهای از آثار خوب هنرمندان رشتههای متنوع در آن وجود دارد و کارهای خوبی که از داوری گذشته است میتواند توسط صاحبنظران قیمتگذاری شود تا به این طریق در آینده با هم افزایی وارد بحث اقتصاد هنر شویم.
شجاعی طباطبایی افزود: هنرمندان جوان نمیتوانند در رویدادهایی مانند حراجهای هنری ورود کنند اما اگر در جشنواره چنین موقعیتی برای فروش اثر باشد، مسیر هنر برای آنها نیز هموار میشود. اگرچه این کار دشواریهایی نیز دارد اما اگر همتی باشد میتوان آن را انجام داد و هنرمندان نیز از این اتفاق بسیار خوشحال میشوند.