دوشنبه ۱۴ شهریورماه جلسه دیدار و گفتوگوی عبادرضا اسلامی کولایی، رئیس موزه هنرهای معاصر تهران با خبرنگاران برگزار شد. در این نشست علیمحمد زارع، مشاور عالی موزه هنرهای معاصر و بهرنگ صمدزادگان کیوریتور نمایشگاه «مینیمالیسم و کانسپچوال آرت» حضور داشتند.
اسلامی با اشاره به نمایشگاه فعلی موزه گفت: ایده برگزاری این نمایشگاه متعلق به آقای صمدزادگان بود و همکاران عزیز من هم برای برپایی این نمایشگاه بسیار تلاش کردند. یکی از ویژگیهای مهم این نمایشگاه پاسخگویی به پرسشهای پژوهشگران است. بسیاری از پژوهشگران و دانشجویان هنر برای دیدن این آثار هنری راهی کشورهای دیگر میشوند و این نمایشگاه میتواند بخشی از نیاز آنها را پاسخ دهد.
بهرنگ صمدزادگان نیز در ادامه این نشست گفت: اهمیت این نمایشگاه به دلیل خوراکی است که برای طیف وسیعی از افراد تأمین میکند. ما در قبال نسلهای جدید هنرمندان و نسلهای بعدی مسئول هستیم و باید خوراک پژوهشی مطالعاتی و دیداری خوبی برایشان تأمین کنیم. فکر میکنم آخرین بار که یک نمایشگاه تقریباً کامل از گنجینه موزه برگزار شد به اواخر دهه هفتاد برمیگردد و کسانی که آن زمان کوچک بودند دیگر فرصتی نداشتند این آثار را ببینند. به عنوان معلم بارها دیدهام که هنرمندان جوان بسیار کار میکنند تا پولی برای سفر و دیدن موزههای خارجی فراهم کنند، اما موزه هنرهای معاصر بسیار غنی است و نمایش آثار گنجینه آن میتواند پاسخگوی نیاز آنها باشد.
او با اشاره به اهمیت نمایشگاه کنونی موزه گفت: این نمایشگاه از جنبه تاریخ هنری اهمیت دارد، زیرا به دو جریانی میپردازد که در گذر از هنر مدرن به پست مدرن بسیار تأثیرگذار بودند. در این نمایشگاه آثار افرادی به نمایش درآمده است که در بالاترین درجه هنری قرار دارند و به آنها نوابغ دهه ۶۰ گفته میشود. از دهه ۷۰ شمسی به این طرف تب مینیمال و کانسپچوال در ایران هم داغ شد و بدون اینکه مفاهیم را بشناسیم، تجربههای خامدستانهای شکل گرفت و این موضوع در ارتباط با سایر جریانهای تاریخ هنر نیز صدق میکند.
صمدزادگان افزود: چیزی که میتواند هنر ایران را جهانی کند و موزه هنرهای معاصر را در سطح جهانی مطرح کند داشتن یک رویکرد پژوهشی است و اینکه ما نسبت به هنر معاصر جهان اعلام موضع کنیم. یعنی نه بیتفاوت از کنار جریانهای هنری رد شویم و نه ستایشگر آنها باشیم. متأسفانه در هیچکدام از بینالها و رویدادهای جهانی نشانی از هنرمندان ایرانی دیده نمیشود و مقالهای از ایران نیز منتشر نمیشود. دلیل این موضوع آن است که هنر معاصر ایران هنوز نتوانسته خودش را به شکل قابل توجهی مطرح کند. امیدوارم این نمایشگاه بستری باشد که نسبت به تاریخ هنر جهان اعلام موضع کنیم. با دیدن این نمایشگاه بخشی از تب داغ کانسپچوال و مینیمال میتواند به موضع مخالف و منتقد تبدیل شود و خیلی افرادی که این آثار را فقط بر اساس عکس آنها ستایش میکردند، ممکن است الان آنها را نقد کنند و اینگونه است که ما به یک دیدگاه در تاریخ هنر میرسیم.
او با بیان اینکه موزه هنرهای معاصر در همه جای دنیا یک قلب پویا برای جریان هنری است، گفت: ما باید از موزه مطالبه نمایشگاههای پژوهشی از گنجینه موزه داشته باشیم. موزه اگر پویا و فعال باشد میتواند بر جریان هنری ما تأثیر بگذارد. متأسفانه به دلیلی اینکه فضای نمایشگاهی مناسب دیگری نداریم؛ سالها در موزه هنرهای معاصر تهران نمایشگاههای متعدد و دوسالانهها برگزار که این کارها فعالیت اصلی موزه را مختل میکند. گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران در رنکینگ موزههای دنیا رتبه بسیار بالایی دارد، اما وقتی همه توقع داشته باشند در موزه نمایشگاه بگذارند اعتبار و جایگاه بینالمللی موزه از بین میرود. موزهها به هنرمند اعتبار میدهند و همین باعث میشود هنرمندی مثل تونی کرگ آثارش را در موزه هنرهای معاصر تهران نمایش دهد و حتی اثرش را به موزه اهدا کند.
او درباره تفاوت موزه هنر با موزه هنرهای معاصر گفت: در موزه هنرهای معاصر به مرور جریانهای هنری بعد از حدود ۵۰ یا ۶۰ سال میپردازیم و آن را در جغرافیا و بستری دیگر بازخوانی میکنیم، زیرا مرور و بازخوانی تاریخ هنر امروزه اهمیت زیادی دارد. وظیفه هنرمند و کیوریتور است که چنین مطالبهای داشته باشد و سیاستهایی را پیش گیرد تا یک جریان هنری را پویا نگه دارد و در برابر سکون مقاومت کند.
در ادامه این نشست اسلامی درباره سایت موزه گفت: بعد از مرمت موزه سایت آن از دسترس خارج شد. نگاهی که امروز در موزههای برتر دنیا به سایت موزهها میشود تغییر کرده و ما در حال بررسی هستیم که چه ظرفیتهایی لازم است و چه دسترسیهایی باید در سایت باشد که محققین بتوانند از آن استفاده کنند. امیدوارم تا سه ماه آینده بتوانیم با ظرفیت نسبتاً خوبی سایت را بالا بیاوریم.
او درباره آثاری که برای اولین بار در این مجموعه به نمایش درآمده است و گالریهای دائمی گنجینه موزه گفت: در ثبت و نگهداری آثار زحمت زیادی کشیده شده است ولی خوانشی که محقق و کیوریتور نمایشگاه دارد باعث میشود اثری از گنجینه بیرون بیاید و دیده شود. بنابراین، آثاری که تا به حال دیده نشدهاند در نمایشگاههای قبلی به دلایل مختلف مورد توجه قرار نگرفته بودند. ما سعی داریم به زودی موزه دایمی را تشکیل دهیم و سه گالری به نمایش ادواری گنجینه موزه اختصاص پیدا کند.
در پایان این نشست خبرنگاران به همراه کیوریتور نمایشگاه به بازدید از نمایشگاه «مینیمالیسم و کانسپچوال آرت» پرداختند.