دبیر مجمع طراحان گرافیک انقلاب اسلامی (آیه) گفت: تکنیک‌های به تصویر درآوردن مفاهیم دینی متفاوت است و برخی اوقات برای تصویرکردن مفاهیم دینی محدودیت داریم.
به گزارش سایت مجله هنرهای تجسمی به نقل از روابط عمومی حوزه هنری، مجتبی مجلسی روز گذشته در نشست تخصصی گپ و گرافیک که در فضای پشتی عمارت تاریخی سعدی اصفهان برگزارشد، خاطر نشان کرد: پوستر را برای ما کاغذ آویخته به دیوار تعریف کرده‌اند که بهتر است حدود و صغورر آن را بدانیم. زبان پوستر زبان فرهنگ‌سازی نیست. پوستر یک رسانه ارزان است و سریع و راحت اکران می‌شود و نهادها و سازمان‌ها دوست دارند برای موضوعات مختلف پوستر طراحی کنند. طراح باید بفهمد در مورد یک موضوع می‌تواند پوستر طراحی کند یا باید از مدیوم دیگری استفاده کند.
وی تصریح کرد: گرافیک دیزاین تجاری است و فرهنگی نیست. وظیفه این نوع گرافیک تشویق مصرف‌کننده به خرید بیشتر است. از این مدیوم وقتی در کار فرهنگی استفاده می‌کنیم آسیب‌ها و چالش‌هایی دارد.
وی ادامه داد: اغراق در بحث فرهنگ آسیب‌زا است. در پوستر تجاری و تبلیغ اغراق پذیرفتنی است چون طبیعت گرافیک دیزاین همین است تا یک عنصری برای مخاطب جذاب باشد.
این طراح و مدرس گرافیک تصریح کرد: اما در امور فرهنگی قضیه فرق می‌کند. یک نمونه را که خودم دیدم طراحی پوستری از شهرداری درباره سیگار بود که یک نخ سیگار هم معتاد می‌کند. اگر این در رابطه با موضوعی اقتصادی یا تجاری بود این اغراق اشکالی نداشت، اما در خصوص مسائل فرهنگی این آسیب‌زننده است.
مجلسی افزود: این موضوع به این خاطر آسیب دارد چرا که وقتی یک جوان می‌بیند و می‌داند که یک نخ سیگار معتاد کننده نیست، این اغراق را به منزله دروغ می‌بیند. همین باعث می‌شود به پوستر بعدی که رسید آن را نیز باور نکند.
وی اظهار کرد: اغراق در کارهای فرهنگی چالش‌زا است. در کارهای مذهبی هم به نسبت کار فرهنگی این قضیه آسیب زاتر است. خیلی از پوسترهای مذهبی ما به جای اینکه تبلیغ باشند، وهن دین و مذهب هستند.
دبیر مجمع طراحان گرافیک انقلاب اسلامی گفت: باید دید ما تا چه حد مجاز هستیم مفاهیم دینی و فرهنگی‌مان را در قالب تصویر در بیاوریم. اتفاق بدی که در فرهنگ ما افتاده این است که برخی چیزها را به شکل پیش فرض می‌پذیریم و قبول می‌کنیم.
وی ادامه داد: نظام ارتباطی دین کلمه بوده است و به خوبی نیز ارتباط برقرار کرده است.
ما در نظام ارتباطی دین تغییر ایجاد می کنیم و آن را به تصویر تبدیل می کنیم و همه شما را نسبت به کاری که در این عرصه کرده‌اید تشویق می‌کنند، اما این پیش فرض غلطی است و ما همیشه اجازه نداریم مفاهیم را به تصویر بکشیم.
مجلسی خاطرنشان کرد: یکی از محدودیت‌های گرافیک دیزاین مخاطب است. پوستر خیلی اورژانسی است و باید با مخاطب خیلی همراه باشد، پس در موضوعاتی که باید فرهنگ‌سازی کنیم نمی‌توانیم از پوستر استفاده کنیم چون در فرهنگ‌سازی باید مخاطب را کم‌کم با خود همراه کنیم و این مدیوم جواب نمی‌‌دهد.
وی تاکیدکرد: تفاوت های نحوه اکران و مدیوم‌های مختلف هم برای بیان اثر مهم است، برخی مدیوم‌ها می وانند حقیقتی را بیان کنند و برخی نمی‌تواند زبان گرافیک زبان الکنی است و گویا نیست و محدودیت دارد و باید محدودیت‌های آن را شناخت.
موضوع پوسترهای دینی خیلی حساس است
حامد مغروری، یکی از استادان میهمان در این برنامه، اضافه کرد: مهم است پوستری که کار می‌کنیم مردم نیز آن را پسند کنند و دوست داشته باشند تا این اثرگذار واقع شود.
وی تصریح کرد: یکی از پس رفت‌هایی که روی داده در مقوله پوستر حجاب بوده که کارهای خوبی نداشته‌ایم و در جایگاهی قدم برداشته‌ایم که کار را خراب کرده‌ایم. همین نشان می‌دهد که کار روی پوسترهای دینی حساس است.
این گرافیست ادامه داد: یک زمان است که شما روی یک موسسه یا یک محصول کار گرافیکی می‌کنید و اگر اشتباهی روی داد ممکن است روی همان محصول ضربه یا آسیب وارد شود اما یک زمانی است که موضوع شما مقولات دینی است. اینجا خیلی فرق می‌کند. پوسترهای دینی روی یک مرز یا لبه تیغ قرار دارد. چرا که اگر اشکال کوچکی هم در کار باشد ممکن است باعث وهن شود و حتی دین را زیر سوال ببرد.
عضو هیئت موسس مجمع طراحان گرافیک انقلاب اسلامی اضافه کرد: حساسیت کار گرافیکی دینی زیاد است. برای مثال خود من در طراحی پوستر برای حضرت علی اصغر(ع) می گفتم اگر بخواهم تمثیلی را به جای ایشان قرار دهم این کار درستی است یا نیست.
این گرافیست اظهار کرد: جایگاه ارائه هر اثر خیلی مهم است. یک دسته پوسترهای دینی تزیینی هستند که در قاب خانه‌ها دیده می‌شوند مثل پوسترهای استاد نجابتی. برخی دیگر هم هستند با محتوا هستند که بر اساس یک بیت شعر یا حدیث طراحی شده‌اند و می‌خواهند حرف و سخن یا پیامی را منتقل کنند.
مغروری تاکید کرد: باید شناخت و مطالعه کافی داشته باشیم و قبل از کار واکاوی دقیقی از موضوع کرده باشیم.
وی گفت: تایپوگرافی و استفاده از تشبیه و تمثیل به کار هنر دینی و طراحی پوستر می آید. پوستر همیشه برای بیان مفاهیم اولین رسانه نیست و گاه نیز برای دلگرمی کار می شود، زاویه نگاه و انتخاب شعار برای آن نیز مهم است. ما برخی اوقات همه چیز را از نگاه مخاطب هنرشناس می بینیم در حالی که در مقوله پوسترهای دینی ما دو مخاطب مردمی و مخاطب هنری داریم و باید میان این دو قدم برداریم.
