نقاشی «مادر یک حزب» نام شاهکاری است از نقاش روس سرگئی گراسیموف که از سال 1943 شروع به کشیدن آن کرد و مدت هفت سال برای اتمام آن زمان صرف کرده است. این نقاشی برههای از تاریخ جنگ جهانی دوم را به تصویر میکشد که در آن، نیروهای نازی در حال متوقف شدن بودند. چریکها انتقام گیرندگان مردم بودند که همزمان نیروهای پیشین و پسین در این کارزار را متحد و هماهنگ میکردند و مردم میهنپرست نیز از شکنجه و تهدید نیروهای دشمن نهراسیدند.
گراسیموف در مرکز بوم خود یک زن ساده روسی را نشان میدهد که فاشیستها نمیتوانند او را بترسانند و بیدرنگ در پشت او، سرزمین مادری را نشان داده که دشمنان سوزانده و نابود کردهاند. او توسط مردم و دوستان نزدیک و همخون خود تحت حمایت قرار گرفته است. این سرزمین واقعا از گذشته برای مردم وطندوست آن جنبه تقدس داشته و اینها فقط کلماتی بزرگ نیستند.
نازیها قادر به درک قدرت خشم مردم بودند و کاملا آن را احساس میکردند. در مقایسه با یک زن واقعی روسی، افسر نازی واقعا بدبخت است. هنرمند عمدا تمام رنگها و درخشندگی خورشید را بر روی شکل مادر متمرکز کردهاست. بیننده قدرت و عظمت یک مادر را میبیند وآتش بزرگ مشتعل که در پشت سر فروزان است. در چهره زن، بیننده میتواند درد و رنج را ببیند و یک افسر نازی فاسد و در عین حال راسخ را میتوان دید که از چیزی نمیترسد.
تصویری از یک سرباز فاشیست که در تضاد شدیدی با قدرت یک زن روسی است. فیگور نسبتا شکننده است به همین علت پاها به صورت منحنی هستند. ژست فرمان دادن طوری است که به نظر می رسد به فضایی در پشت اشاره دارد. نقاش سر سرباز آلمانی را در تاریکی و سایه قرار داده است تا به این وسیله بر روی شدت خشونت و عصبیت او که در فک و پیشانیاش بروز کرده تمرکز کند. درواقع خوی حیوانی را نشان داده که تا اندازهای در او ظاهر شده است.
گراسیموف به طور عمدی همه چیزهایی که به نوعی با شخصیتهای اصلی همراهی میکنند را پنهان میکند و از نگاه بیننده تنها تصویر یک مادر است و یک فاشیست. بقیه فیگورها در ابعاد و جزئیات کوچکتر کشیده شده است و کاراکترهای دیگر فقط با برنامهریزی در نقاشی جانمایی شدهاند.
هنرمند در این داستان ضمنی پرمایه از برخورد زن روسی و افسرآلمانی، شجاعت مردم روسیه و حداکثر استقامت آنان را در یک مبارزه واقعا بزرگ نشان داده است. مردم بر این باورند که اندیشه و خرد قطعا پیروز خواهد شد، در غیر این صورت اندیشهای وجود نخواهد داشت.
گراسیموف خوشبینی روشن و عمیقی را در این تابلو به تصویر کشیده است. یک خلقت شگفت انگیز در یک تصویر خاطره انگیز.